Дэлхийн байдал аа гэж...

Хүмүүс ойрхон байх тусам учиргүй бие биедээ дургүй байх юм. Хамаатан садны харилцаа гэвэл "Уул усны ойр нь дээр, ураг төрлийн хол нь дээр". Улс орнуудын харилцаа гэвэл Чэстэртоны энэ ёгт шүлэг. Зэргэлдээ ихэнх орнуудад хамаарах болов уу, энэ шүлэг.

Хэдэн жил хэрүүл маргаан хийсний эцэст 1919 онд дэлхийн анхны олон улсын энх тайвны байгууллага буюу "Үндэстнүүдийн Лиг" байгуулахад Честертон энэ шүлгээ бичиж байжээ. Гэхдээ Чэстэртоныг Франц улс хийгээд франц хүмүүст дургүй байсан гэж эндүүрч болку шүү. Зуугаад жилийн тэртээ Чэстэртон "Холбоо харилцаа бага холын улсууд найрамдахад амар, хажуудах нэгэнтэйгээ л учраа олох хэцүү" гэж байсан нь 21-р зууны эхэнд ч ач холбогдлоо алдаагүй байна. Хүний мөн чанар гэдэг харамсалтай нь, тийм ч амар өөрчлөгддөггүй бололтой.

Үндэстнүүдийн Лиг байгуулагдахад "the international idea is welding all the nations now" гэж олон хүн баярласан байх даа. Даанч улс гүрнүүдийн харилцаа өрсөлдөөнд тулгуурлаж, хажуудах нэгнээ хардаж сэрдэх, хавчин гадуурхах нь хэвээрээ. Эцэст нь дэлхийн хоёр дайн, тавиад жил үргэлжилсэн хүйтэн дайны дараа сая л нэг "үндстнүүдийн зах хязгаар арилж" эхлэв. Гэхдээ "энх тайвныг хүсэмжлэх эрхэм сайхан санаачлага" биш глобалчлал буюу үндэс дамнасан том том пүүс компаниудын эдийн засгийн үйл ажиллагааны үр дүнд энэ бүх үйл явц өрнөж байгааг мэдсэн бол... Чэстэртон юу гэх байсан бол доо.

Anyway, олон улсын энх тайвны өдрийн баярын мэнд хүргэе... хэхэ

　G.K. Chesterton (1874-1936)
　"The World State"

　Oh, how I love Humanity,
　With love so pure and pringlish,
　And how I hate the horrid French.
　Who never will be English!

　The International Idea,
　The largest and the clearest,
　Is welding all the nations now,
　Except the one that's nearest.

　This compromise has long been known,
　This scheme of partial pardons,
　In ethical societies
　And small suburban gardens -

　The villas and the chapels where
　I learned with little labour
　The way to love my fellow-man
　And hate my next-door neighbour.

　　　　　Г.К. Чэстэртон "Дэлхийн байдал"
　　　　　Орчуулга: Сүрэн

　　　　　Хүмүн төрөлхтөнд би бээр
　　　　　Хүрэн зүрхнийхээ гүнээс хайртай ч
　　　　　Англи иргэн шиг байж амьдралдаа барахгүй
　　　　　Аймаарррр паранц (*) нарыг үзэн ядна

　　　　　Энэ дэлхийд энх тайван тогтоох
　　　　　Эрхэм сайхан санаачлага гэж
　　　　　Олон орон хөөрөн нэгдэх ч
　　　　　Ойр нэгнээ илүү үзнэ

　　　　　Алагчилж хүмүүсийг хайрлах
　　　　　Аль галавын энэ зуршлыг
　　　　　Ном хаялцах мэргэд ч дэмжинэ
　　　　　Ноомой жирийн иргэд ч сайшаана

　　　　　Суун нүүн амьдарсан газраасаа
　　　　　Сүрхий оролдолгүй сурсан зүйл энэ:
　　　　　Суурин буурин хүмсийг бултаар хайрлаж
　　　　　Сугандах нэгнээ бөөрөлхөн жигших


　　　　　　　　МЫ ГУМАНИСТЫ
　　　　　　　　Перевод Ю. Шрейдера

　　　　　　　　Люблю я человечество
　　　　　　　　Так горячо и чисто!
　　　　　　　　Но все-таки французу
　　　　　　　　Не стать британцем истым.

　　　　　　　　Идея братства общего
　　　　　　　　Светла и прогрессивна:
　　　　　　　　Любезны мне все нации,
　　　　　　　　И лишь одна противна.

　　　　　　　　Удобен этот компромисс —
　　　　　　　　Любить людей частично,
　　　　　　　　Идет об этом разговор
　　　　　　　　В дискуссиях публичных.

　　　　　　　　И за обеденным столом
　　　　　　　　Заводится беседа
　　　　　　　　Как человечество любить
　　　　　　　　И ущемить соседа.

* "Аймаар паранц" бус "аймаар франц" гэж бичих ёстойг мэднэ ээ...