2013/11/29

Хөшөө ...

2010/10

Харих болгонд энд тэнд ганц хоёр хөшөө нэмэгдсэн харагдах юм. Их дэлгүүрийн урд Битлзийн хөшөө анх хараад гайхсан гэж. Хотын маань төвд юун тухай, ямар учраас, хэнд юуг сануулах гэж Битлз залардаг байнаа ... гэснээс хэн юу бодож залдаг байна. Зөвхөн утаат Улаабаатар биш хөдөө аймаг, эзгүй хээр тал, хаа сайгүй л хөшөө нэмэгдсэн байх юм.

Буруугаар бүү ойлгоороой, би хөшөө дурсгалыг учиргүй дургүйгэж эсэргүүцсэн юм биш. Уран сайхан баримал гэдэг угаасаа их хотын чимэг байдаг. "Эмнэг сургагч", "Эх" (III хороолол), "Мөнхийн болзоо", "Эх үр" (Сэлбэ гол) зэрэг хөшөө баримал яах аргагүй Улаанбаатрын маань чимэг мөн. Харин орчин цагийн Турк улсыг үндэслэгч Ататюркийн хөшөө, Марко Пологийн хөшөө зэрэг монголд хамаатай хамаагүй янз бүрийн хүмүүсийн хөшөө хэт олшроод байгааг л гайхах юм. Сүүлийн үед ихээхэн хүчээ авсан энэ "хөшөөний бүтээн байгуулалтын" хамгийн том нь "Чингисийн хөшөөт цогцолбор" болов уу.

Манайхан "хөшөө" гэдгийг "хүндэтгэлийн дээд" гэж ойлгоод байх шиг. Тэгтэл англичууд үндэсний бахархал Шекспиртээ өдий хүртэл хөшөө босгоогүй байна. Тэр нь эсрэгээрээ хамгаас илүү хүндэлсэн хэрэг болохыг алдарт Чэстэртоны ёгт нийтлэлээс уншиж нэгийг бодож нөгөөг эргэцүүлэв. Хажуу хоёр хөрш дээр үеэс л нутаг дэвсгэрийнхээ өнцөг бүрт хөшөө баримал босгож байсан. Манайхан жараад жилийн өмнөөс босгож эхлээд ойрын хэдэн жилд овоо сайн зүтгэж байх шиг. Миний бодлоор Сүхбаатар болон манжийн дарлалаас чөлөөлөх тэмцэлд хувь нэмрээ оруулсан хүмүүсийн хөшөө ок, эрдэмтэн мэргэдийн хөшөө ок, зураач зохиолч яруу найрагч нарын хөшөө ч ок. Гагцхүү Чингис хааны хөшөө л хэрэггүй байсан. Чэстэртоны хэлснээр "A statue may be dignified; but the absence of a statue is always dignified."

     The Zola Controversy
     Author: G. K. Chesterton

  There is the French monumental style, which consists in erecting very pompous statues, very well done. There is the German monumental style, which consists in erecting very pompous statues, badly done. And there is the English monumental method, the great English way with statues, which consists in not erecting them at all. A statue may be dignified; but the absence of a statue is always dignified. For my part, I feel there is something national, something wholesomely symbolic, in the fact that there is no statue of Shakspere. There is, of course, one in Leicester Square; but the very place where it stands shows that it was put up by a foreigner for foreigners.

  There is surely something modest and manly about not attempting to express our greatest poet in the plastic arts in which we do not excel. We honour Shakspere as the Jews honour God--by not daring to make of him a graven image. Our sculpture, our statues, are good enough for bankers and philanthropists, who are our curse: not good enough for him, who is our benediction. Why should we celebrate the very art in which we triumph by the very art in which we fail?

  үргэлжлэл: http://www.readbookonline.net/readOnLine/20628/