2010/02/18

Салхины нүд

Өнөө үед англи хэл сурч буй хэн нэгнээс "Яагаад англи хэл сурч байна?" гэж асуух хүн үгүй. Харин япон хэлний хувьд хэрэг өөр. Юун төлөө япон хэл сурсан, японы уран зохиол, урлагийг яагаад сонирхох болсныг асууж сонирхох хүн олон. Би ч ялгаагүй монгол, солонгос, hebrew зэрэг дэлхийн нийтийн хэрэгцээ биш minor хэл сурч буй танилуудаасаа юун тухайд өөрөөлд мөнгө төлж, өөрийгөө зовоон байж сурч байгааг нь асууж шалгаана.

Хариултын хувьд тухайн улсын түүх соёл нь сонирхол татсан, аялж явахад аягүй таалагдсан, ахин дахин очмоор санагдсан гэж хариулах хүн олон. Мөн хэдий цөөн ч гэлээ "響きが好き", "just liked the sound" гэж хариулах хүн ч мэр сэр тааралдана. Ийнхүү хариулах хүмүүс "энэ хэлний ийм үгэнд дуртай", "тэр хэлний тийм үгэнд дуртай" гэж ярих нь элбэг. Араб хэл мэдэхгүй ч арабаар нарыг "shamsun" гэдэг гэсэн, гоё үг байгаа биз, итали хэлний энэ үг ийм гоё дуудлагатай, хиндү хэлний тэр үг тийм гоё дуудлагатай, нээрээ Сү-рэн гэдэг гоё нэр байна шүү гэх зэргийн яриатай. Ашиг хэрэгцээг тооцоох тархи толгойн дүгнэлт бус "сонсгол" нь ямарваа нэгэн хэлийг сурах эхлэл болдог сонин хүмүүс гэх үү дээ. Гэхдээ сайн бодсон чинь би ч мөн тэдгээр хүмүүсийн нэг бололтой... даанч сонирхлоо дагаад давраад давхиад явчих хөрөнгө мөнгө, зав чөлөө алга юм даа.

Anyway, өнөөдөр уул нь ондоо юмны тухай бичих гэж байтал бодол маань борооны чимээнээр далийчих шиг болов. Хүмүүс сурч буй хэлнийхээ ямар үгэнд дуртай, эсвэл "гоё" гэж боддог вэ? Надад орос хэлний "Ярославна" гэдэг үг яагаад ч юм таалагддаг. Уянгалаг атлаа хүчтэй, нэг л гоё, яруу, жинхэнэ слав үг шиг санагддаг. Англи хэл гэвэл хамгийн гоё нь хүн болгоны мэдэх эгэл жирийн "window". Энэ үгний дуудлага биш утганд нь дуртай. "Wind" ба "eye" гэсэн хоёр үгнээс бүрдэх тул угтаа бол "салхины нүд" ажээ.

Wind eye-ийн гарал үүсэл гэвэл, эртний скандинавуудаас эхтэй гэдэг. Дээр үед скандинавууд, нэн ялангуяа шүлэгч найрагч скальдууд юмыг шууд нэрлэхээс зайлсхийж, жишээ нь усан онгоцыг "далайн буга" гэж нэрлэж байж. Нэг бодлын манайхан чоныг "хээрийн нохой", "саарал нохой" гэж шууд хэлэхээс цээрлэж байсантай төстэй. Anyway, зүгээр нэг "цонх" биш "тэнгис далайг туулан ирсэн салхи саатан тогтож танай гэрийг шагайж харах нүд" гэвэл угааж арчихад хүртэл урамтай биш үү :)

6 comments:

Anonymous said...

harin ch aimaar sanagdchilaa. Haa holoos nisej ireed minii tsonhoor shagaij baidag. Tsonhoor 1 yum shagaij baigaa geed bodood baival neg l taivan bish ee :P

Сүрэн said...

hehe taivan taivan
salhi udaan shagaihgui halit haraad l tsaash niseed alga bolno

Light said...

suren gedeg chn sahius gesen ug bil u.helnii yaj setgesen n goy te.utga n awiandaa bui.salhinii nud.goy ym bn.

Сүрэн said...

tiim, sahius gesen utgatai.
uls undestnii ug helendee shingeesen utagiig bodohoor unen sonirholtoi:)

Bumbuulei said...

"бодол маань борооны чимээнээр далийчих шиг болов" - Энэ их гоё яруу болж, байн байн амандаа уншвишд.

"угааж арчихад урамтай" юу? хэхэ, цонх угаахдаа тэгж бодож угаанаа. :P

Нээрээ тийм "сахиус" гэсэн үг. Энэ зун л энэ үгний утгыг мэдсэн. Миний нэг "Сүрэнхорлоо" гэдэг оюутан байдаг юм. Нэрийг нь дуудахаар л таны блог санаанд ороод байдаг юм.

Ингэхэд Япончууд сахиус энэ тэр зүүх үү?

Сүрэн said...

Bumbuulei,
comment bayarlalaa !
Surenkhorloo oyuutnaa harj uzeerei ;)

Yapon humuus huzuuneesee sahius zuuhgui ch biyedee ih avch yavna. Barag hun bolgon tsunhendee end tendehiin sumees avsan jijig sahiustai baih