2011/11/11

Зөөлөн замбуулин

PC гацаад гажигдаад... уур хүрэн ухаж суутал хэзээнийх вээ, гурав дөрвөн жилийн өмнөх юм гарч ирэв. Юу гэ гэвэл, нэгэн орос хүний хүсэлтээр хийсэн "Зөөлөн замбуулингийн" орчуулга. Монголд аялснаас хойш Москва уйтай санагдаж, өдөр өнжилгүй сонсоод үнэхээрийн сайхан байна гээд форум хүртэл үүсгээд “сайхан монгол дууны” хэлэлцүүлэг хийтлээ халуурч суусан залуу. Би чинь бас хөөрүү, Монголын тухай найрсаг үг дуулаангуут иес, оф кооз. Дуулахад тохируулах этр гэлгүй, зөвхөн үгийг нь орчуулж утгыг нь гаргахыг оролдов:

  

  Дууны үг: Л. Мөнхтөр   

  Агь үнэртсэн цэнхэр талын
  Адуу нь дандаа сорлог байдаг aa
  Уужуу тайван ухаантай аавын минь
  Үг нь дандаа эрдэнэ байдаг аа

    Зүүд хүртэл жаргаад сэрдэг
    Зөв явбал зөөлөн зөөлөн замбуулин

  Нар үдэлсэн буурал талын
  Салхи нь дандаа бүлээн байдаг аа
  Насан өндөр сайхан ээжийн
  Санаа нь дандаа сүү байдагаа

    Зүүд хүртэл жаргаад сэрдэг
    Зөв явбал зөөлөн зөөлөн замбуулин

  Перевод: Сүрэн

  В синей степи, в полынной нежности,
  Кони всегда резвые.
  У мудрого и спокойного отца
  Слова и речи – всегда сокровища.

    Если по сердцу и совести жить,
    То мир наш – замбуулин – нежен, нежен
    И даже снам ночным он дарит радость.

  Солнце заходит в степной безбрежности,
  И ветра здесь всегда теплые.
  У доброй матери моей
  Душа и помыслы молочно-белые.

    Если по сердцу и совести жить,
    То мир наш – замбуулин – мягок, мягок
    И даже снам ночным дарит он радость.

"Зөв явбал" гэдэг энгийн атлаа орос хийгээд ондоо хэл рүү буулгахад нэлээд хэцүү хэллэг. Гэхдээ ийм шууд орчуулагдахгүй үг, хэллэгээс л улс улсын онцлог, мөн чанар илрэнэ. "Правильно жить" гэвэл нэг тийм номолсон ч юм шиг, номчилсон ч юм шиг, онцгүй өнгө аястай. "Верный путь" этр гэх нь ч хаашаа юм. "По сердцу и совести жить" гэж жаахан нуршуу орчуулсан боловч... уул нь орчуулгын эхний хувилбарыг манай эгч гаргасан юм, эгчийн саналаар "к праведному милостивый замбуулин" гэж орчуулах нь зөв байж, одоо бодоход. Гэхдэээ өөрийнхөөрөө зүтгэчихлээ, угаасаа би муу дүү...

13 comments:

Anonymous said...

goyo orchuuljee. minii tolgoid bol ingej orchuulya gej hezee ch orj irehgui bh

dashka said...

Сүрээн... Чамаас гуйх юм байна. Чи Юкио Мишимагийн Сонин эсвэл Өлгий гэдэг нэртэй өгүүллэгийг жинхэнэ япон эхээр нь олж өгөхгүй юү
Death in Midsummer and other stories by yukio mishima гэдэг номонд swaddling clothes гээд англиар байдаг гэхдээ энд бас оросоор байна. http://lib.ru/INPROZ/MISIMA/mishima.txt

чиний емайлыг мэдэхгүй тул сайтар тухтай ярилцаж чадахгүй байна. Хэрвээ майлаа өгвөл илүү тодорхой бичье минийх dashmunkhd@yahoo.com

туслана гэж найдаж байна. Энэ орос англи хоёрыг уншихаар чи өөрөө бараг ойлгох байх дөө

Сүрэн said...

>Anonymous

bayarlalaa :)

Сүрэн said...

Oroin mend Dashka,

Зохиогчийн эрх нь дууссан япон номын сайт http://www.aozora.gr.jp/ -с хайхад Мишима олдсонгүй, бодвол эрх нь дуусах болоогүй байх.
Энэ өгүүллэгийн япон нэр "新聞紙" (Шинбүнгами), үгчлэн орчуулбал "Сонины цаас". 鍵のかかる部屋 гэдэг богино өгүүллэгийн түүвэрт орсон зохиол, надаа энэ ном байгаа, хэрэгтэй бол шуудангаар явуулъя, би угаасаа Мишиамд жаахан тиймэрхүү... ID нэмсэн тул хаягаа явуулаарай :)

Сүрэн said...

bi turuun "Ulgii" gej mongoloor goyo orchuuljee gej bodoood. Harin saya ene uguullegiig unshlaa... tegeed huuhed orooson sonin & homeless hunii devsen sonin hoyoriig zohiolch holbosniig bodohoor "sonin" gej orchuulah ni zuv yum shig sanagdaad. Mishima ch yaah argagui goyo bichihiimaa, gehdee ene uguullegiin tugsgul... bas l evgui yumaa

dashka said...

email ilgeesen shuu

Сергей Куваев said...

Наверное, всё-таки, самый точный и лаконичный перевод монгольского "зөв явах" будет "жить по правде".

Сүрэн said...

>Oros

Спасибо... но думается, что "үнэнээр явах" ("үнэнээр явбал үхэр тэргээр туулай гүйцнэ") и "зөв явах" немного различаются в значении.
Сестра предлагала перевести как "к праведному милостивый замбуулин"... кажется, её вариант перевода был лучше.

Инга said...

Сайн уу! можно попросить перевести дословно припев.
Зүүд ( сон)хүртэл (пришел) жаргааж (счастливый) сэрдэг( просыпается)
Зөв(правильно) явбал (если ходить,жить)зөөлөн зөөлөн(ласковый) замбуулин(космос)
нам нужен не литературный перевод, а конкретный смысл данных строк. мне понятно каждое слово в отдельности, но не понятен смысл Зууд хуртэл жаргаж сэрдэг. хэн сэрдэг??? человек или замбуулин?

Сүрэн said...

>Инга

Сайн, сайн байна уу?

жаргах - быть счастливым
жаргаах – делать кого-то счастливым

Поэтому, эта часть припева означает :
зүүд хүртэл жаргааж – даже сон делает счастливым (дарит счастье)

Дословно перевести трудно, ведь это же стихи, но попробую... ммм... в целом, я думаю, припев можно перевести следующим образом :

если жить правильно, (то наша) вселенная очень ласковая
и мы просыпаемся даже в снах ночных получив счастье

или

(вселенная где,) даже сны ночные нам дарят счастье (и мы просыпаемся счастливые)
если правильно жить, то наша вселенная очень ласковая

я перевела как “мы”, но можно все перевести и личным местоимением 1 лица, ед. числа, тоесть, "я”.

Инга said...

За, маш их баярлла!! теперь все понятно!
http://vk.com/morin_khoor вот в контакте группа там мы печатаем про кочевников кое что. мы поместили материал про эту песню..спасибо вам, вы нам помогли)))

Unknown said...

Сайн байна уу Блогоор нь орж уншиж саналаа хэлэх боломж олдсонд их баяртай байна.Оросоос, мөн Зөв явбал зөөлөн зөөлөн замбуулинг орчуулсан нь сайхан орчуулга болжээ гэж би бодож байна.Цаашид олон сайхан орчуулга хийгээрэй.Амжилт хүсэе.

Сүрэн said...

>munkhtuvshin damdinsuren

Сайн, та сайн байна уу?
Блогоор минь зочилж урмын үг хайрласанд баярлалаа :)